Chiến lược kinh doanh vừa là nền tảng, vừa là kim chỉ nam dẫn đường cho doanh nghiệp đạt được mục tiêu trong giới hạn nguồn lực một cách hiệu quả nhất. Thế nhưng, chúng ta thường nhầm lẫn chiến lược với “giấc mơ” và phần lớn các công ty quy mô nhỏ hiện nay không thể định hình rõ ràng & cụ thể hóa chiến lược cho mình. Thuật ngữ “chiến lược” có vẻ khó hiểu và tôi tin dù có đọc nhiều sách + được chia sẻ kinh nghiệm thì giám đốc các doanh nghiệp vẫn rất lúng túng khi cùng đội ngũ của mình định hình, soạn thảo bản chiến lược…
Câu chuyện về Chiến lược:
Như thường lệ, chúng tôi sẽ không dùng ngôn từ của học thuật để chia sẻ với bạn, đặc biệt là chủ đề “chiến lược” mà bản thân nó đã là tổng quát. Xin hình tượng hóa một cách đời thường bằng mẩu chuyện như thế này:
Ở một gia đình nọ, một hôm cô vợ nói với anh chồng rằng “này anh, bên kia sông có rất nhiều đã cuội trắng, anh có thể sang đó lấy về cho em 1 bao không? em nghĩ cái đó mang về trải xuống sàn nhà tắm rồi phủ kính màu lên thì rất tuyệt“. Sĩ diện với vợ, anh ta vui vẻ nhận lời, mặc áo ba lỗ, quần sort ra ngay bờ sông, trước khi đi không quên mang theo 200k đề phòng.
Ra tới nơi, đừng bên bờ sông, mặt anh ta méo sẹo vì có vẻ như con sông lớn hơn anh ta tưởng và có vẻ nước cũng sâu hơn anh ta nghĩ trước khi đi. Ngày còn nhỏ, anh ta từng học bơi, và giờ thì giỏi lắm anh ta cũng chỉ ở mức “biết bơi” chứ không thể đủ khả năng bơi vượt sông mà lấy đá cuội trắng cho vợ.
Anh ta trấn tĩnh lại, bần thần đứng sững bên bờ sông “hoạch định chiến lược” cho nhiệm vụ khó khăn này:
Mục tiêu là “qua được sông & lấy được 1 bao đá rồi trở về an toàn”.
Bối cảnh và nguồn lực: không biết bơi, có 200k chưa biết để làm gì, quanh đó không có chiếc cầu để đi sang. Nếu liều mình bơi sang, chắc chắn chết đuối. Vậy làm sao đây?
Suy nghĩ: anh ta có thể có một trong các lựa chọn “khả thi” sau (giả định không bỏ cuộc)
(1). Nếu có thuyền đi qua và anh ta nhờ hoặc thuê được thì có thể qua sông nhưng chưa chắc về được.
(2). Có thể tìm một số cây chuối quanh đó đóng thành bè để qua sông. Nhưng không chắc có thể tìm được cây chuối nào gần đó hay không,
(3). Xây cầu ư? (không tưởng)
(4). Bỏ cuộc ư? (Không đời nào vì sẽ mất mặt lắm).
Phương án 2 có vẻ có hy vọng phù hợp với nguồn lực của anh ta. Nghĩ là làm, anh ta đi khắp bãi sông, ơn giời kiếm được 2 cây chuối, nhưng không có dao để chặt hạ, anh ta đành đẩy bật gốc lên rồi dùng cây que quanh đó để loại bỏ bớt phần không cần thiết, sau đó xuyên qua 2 cây cuối bởi một khúc củi khô, cột chặt lại và thả xuống nước. “Ta sẽ thành công”, anh ta reo lên như vậy và lao người theo để bám vào theo bè chuối xuôi dòng nước.
Thật khổ sở, nước chảy mạnh, chân tay anh ta thì không được cứng cáp cho lắm, đẩy mãi nhưng lực nước mạnh quá, bè trôi xuôi thì nhiều trôi ngang thì ít… cứ cố gắng và cố gắng. Được thêm chút nữa thì có vẻ như anh ta kiệt sức, chỉ còn biết bám theo bè trôi xuôi chờ vận may dạt vào bờ bên kia.
Trong lúc tưởng như tuyệt vọng, có một chiếc thuyền ngang qua, như bắt được mỏ vàng, anh giơ cao tay lên vẫy để cầu cứu với hy vọng đàm phán được với người chủ thuyền trợ giúp. Sau khi khẩn khoản thuyết phục nài nỉ, anh ta cũng được chủ thuyền đồng ý sẽ lai dắt anh ta sang bờ bên kia và đổi lại anh trả cho người đó 100K. Khi sang tới bờ bên kia, anh ta không quên thuyết phụ người lái thuyền giúp anh ta trở lại sau khi lấy được đá & trả thêm 100K. Bằng giọng chân thành, cầu thị, cuối cùng anh ta cũng được chấp thuận, và thế là anh ta đã hoàn thành “mục tiêu chiến lược với nguồn lực thực tại và nguồn lực có thể huy động động”.
Nhận xét:
- Sứ mệnh của nhân vật trong câu chuyện: Làm vui lòng vợ anh ta
- Tầm nhìn: Trở thành người chồng lý tưởng và tận tụy hơn trong mắt vợ anh ta.
- Mục tiêu chiến lược: qua sông, lấy 1 bao đá cuội trắng về cho vợ về trải xuống sàn nhà tắm rồi phủ kính lên.
- Nguồn lực hiện tại: không biết bơi, có tinh thần và niềm tin rằng sẽ làm được + 200K
- Nguồn lực có thể khai thác: tìm được 2 cây chuối làm bè và nhờ được người lái thuyền (dù trước đó chưa biết có hay không).
- Kế hoạch hành động & phương thức: sử dụng bè bằng cây chuối (theo chủ đích) và sử dụng sự trợ giúp từ người lái thuyền (khai thác trong quá trình thực hiện chủ đích ban đầu).
- Phạm vi của chiến lược: chỉ lấy đúng 1 bao đã và để phục vụ yêu cầu của vợ anh ta
Kết luận:
Hãy hiểu về chiến lược doanh nghiệp theo cách đơn giản như vậy, đó là: tất cả mục tiêu cụ thể theo một tầm nhìn & sứ mệnh đặt ra từ trước, hoạch định tất cả phương thức, phương tiện trên nguồn lực phù hợp để đạt được mục tiêu chiến lược đó trong dài hạn. Để thực hiện được, cần đến các chiến thuật và kế hoạch hành động để đạt được kết quả ở mức tốt nhất với hao phí nguồn lực ít nhất hoặc khai thác nguồn lực có thể tận dụng một cách tốt nhất. Đối với doanh nghiệp, việc đạt được mục tiêu chiến lược đòi hỏi mục tiêu của cả TEAM chứ không phải riêng của giám đốc / chủ doanh nghiệp.
BÀI VIẾT XEM THÊM: